Thema: relatiebeheer
Ongewenste omstandigheden voor de pleegouder, zoals een moeizame samenwerking en gebrek aan ondersteuning, zijn de voornaamste oorzaken voor pleeggezinnen om te stoppen. Tijd voor een andere aanpak?
In 2019 stopten 2386 pleegouders. Al jaren zien we vergelijkbare cijfers als het gaat om uitstroom van pleeggezinnen. Aan de voordeur werken organisaties keihard om nieuwe pleegouders te werven, maar via de achterdeur verdwijnt telkens een grote groep. Tot voor kort was het onbekend wat de motivatie voor deze pleeggezinnen was om te stoppen. Uit het onderzoek Waarom stoppen pleegouders? blijkt dat 52% van de ondervraagde gestopte pleegouders gestopt is door voor hen ongewenste omstandigheden. Met onder meer goed relatiebeheer en betere ondersteuning had deze uitval mogelijk voorkomen kunnen worden.
Wat zijn 'ongewenste omstandigheden?
Van de ondervraagde pleegouders is meer dan de helft gestopt vanwege ‘ongewenste omstandigheden’. Dit zijn bijvoorbeeld:
- Problemen met het complexe ‘systeem’ van de pleegzorg.
- Professionals nemen pleegouders onvoldoende serieus.
- Onvoldoende ondersteuning bij problematiek van het pleegkind.
“Door goede nazorg krijgen pleeggezinnen grip op de situatie. Daarmee geven we ze handvatten om in het vervolg sterker in hun schoenen te staan.”
Marrit Mooibroek, Jeugdzorg Friesland
Het register met pleegouders is niet oneindig; dat moet je koesteren.
“De aandacht van jeugdbescherming en pleegzorg is letterlijk met het pleegkind meeverhuisd. Het heeft me onaangenaam verrast dat er totaal geen nazorg is.” Het is slechts een van de voorbeelden uit het onderzoek Waarom stoppen pleegouders?. Onderzoekers Stefanie Abrahamse en Maartje Gardeniers vertellen meer over de uitkomsten van dit onderzoek.
Kunnen kinderen niet meer in een pleeggezin geplaatst worden, omdat pleeggezinnen afhaken?
Stefanie: “Het is te kort door de bocht om te zeggen dat pleegkinderen niet meer geplaatst kunnen worden, omdat pleeggezinnen door de achterdeur verdwijnen.”
Maartje: “We hebben een relatief stabiel aantal van 17.000 pleeggezinnen in Nederland. Jaarlijks steken we veel tijd en middelen in het werven van nieuwe pleegouders.
Dat levert 2500 - 3000 gezinnen op, maar er stoppen jaarlijks ook veel gezinnen. Dat is opvallend. Door het onderzoek weten we nu dat de grootste groep van de bestandpleegouders niet stopt vanwege natuurlijk verloop (18%) maar vanwege ongewenste omstandigheden (52%). We zouden meer kinderen in pleegzorg kunnen plaatsen als we deze gezinnen hadden kunnen behouden.”
In deze video vertellen Maartje en Stefanie de achtergronden over het onderzoek Waarom stoppen pleegouders?
Suzan Nijhuis
Yorneo
Bestaande trainingen komen samen in het Welkomstjaar
Suzan, projectleider: “Goed relatiebeheer begint al bij de start van het pleegouderschap. In het eerste jaar kun je er al aan werken om pleegouders te behouden. Om die reden ontwikkelde Yorneo het Welkomstjaar.”
Luister naar je pleeggezin, ook nà een uithuisplaatsing
Marrit, gedragswetenschapper: “‘Wat fijn dat we de ruimte krijgen om ons verhaal kwijt te kunnen. We voelen ons gehoord.' Dat is de reactie die we unaniem terugkrijgen van gezinnen die we nazorg bieden na een ongeplande of ongewenste uithuisplaatsing.”
Marrit Mooibroek
Jeugdhulp Friesland
5 Tips om te werken aan het behoud van pleegouders
- Zorg voor goede communicatie in elke fase van het pleegouderschap: bij start, gedurende plaatsing, na (voortijdige) beëindiging pleegzorg.
- Werk gelijkwaardig samen met pleeggezinnen en laat je waardering blijken.
- Bied tijdig ondersteuning en begeleiding op maat.
- Bied training en scholing aan, algemeen en verdiepend.
- Zet in op ontmoetingsmogelijkheden voor pleeggezinnen.